ในช่วงเดือนเมษายนเป็นช่วงฤดูร้อนของประเทศไทย หลายพื้นที่มีอุณหภูมิทะลุสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส จนติด 1 ใน 15 ของเมืองที่ร้อนที่สุดในโลก อากาศที่ร้อนจัดทำให้เสี่ยงต่อโรคลมแดดหรือฮีทสโตรก และคาดการณ์ว่าจะมีผู้เสียชีวิตสูงขึ้นเรื่อยๆ จากภาวะอากาศร้อนที่เพิ่มขึ้นในแต่ละปี
ทำความรู้จักโรคลมแดดหรือฮีทสโตรก
1. โรคลมแดด หรือฮีทสโตรก (Heatstroke) คืออะไร?
ฮีทสโตรก (Heat Stroke) หรือโรคลมแดด เป็นภาวะวิกฤตที่ร่างกายไม่สามารถปรับตัวหรือควบคุมระดับความร้อนภายในร่างกายได้ ทำให้อุณหภูมิในร่างกายสูงขึ้นเรื่อยๆ ส่งผลให้เกิดอาการปวดศีรษะ หน้ามืด เพ้อ ชัก ไม่รู้สึกตัว หายใจเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ ช็อก หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่สามารถระบายความร้อนออกได้มากกว่า 2 ชั่วโมง อาจส่งผลกระทบที่รุนแรงต่อหัวใจ สมอง ไต และกล้ามเนื้อ ซึ่งหากได้รับการรักษาที่ล่าช้า ก็มีอันตรายถึงชีวิตได้
2. สัญญาณเตือนที่ต้องระวัง
- อุณหภูมิร่างกายสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส
- ผิวหนังแห้งและร้อน ตัวร้อนขึ้นเรื่อยๆ แต่ไม่มีเหงื่อออก
- ความดันโลหิตลดลง
- หัวใจเต้นเร็วมาก ใจสั่น ชีพจรเต้นเร็ว
- กระหายน้ำมาก
- วิงเวียน ปวดศีรษะ มึนงง หน้ามืด
- คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเพลีย
- อาจชักกระตุก เกร็ง และหมดสติไป
3. วิธีป้องกันตัวเองจากโรค
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้ง หรือที่ที่มีอากาศร้อนจัด
- สวมใส่เสื้อผ้าที่มีสีอ่อน โปร่ง ไม่หนา น้ำหนักเบา ระบายความร้อนได้ดีและป้องกันแสงแดดได้
- จิบน้ำบ่อยๆ อย่างน้อย 6-8 แก้วต่อวัน
- หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ชา รวมถึงกาแฟ และเครื่องดื่มน้ำตาลสูง
- อย่าทิ้งเด็ก ผู้สูงอายุ หรือสัตว์เลี้ยงไว้ในรถที่จอดอยู่กลางแจ้ง
- ระวังไม่ให้ผู้ที่มีโรคประจำตัว อยู่ในที่อากาศร้อนและอยู่ตามลำพัง
- ผู้ที่จะออกกำลังกาย ควรทำในที่ที่อากาศถ่ายเท ควรเลือกในช่วงเช้าหรือช่วงเย็น
- หากมีอาการที่บ่งบอกตามข้างต้น ให้รีบพบแพทย์โดยทันที
4. วิธีการปฐมพยาบาลผู้ป่วย
- ย้ายคนป่วยไปอยู่ในที่ร่ม อากาศถ่ายเท เพื่อลดอุณหภูมิในร่างกายลง
- ให้คนป่วยนอนราบ ยกเท้าสูงทั้งสองข้าง เพื่อเพิ่มการไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงสมองมากขึ้น
- คลายเสื้อผ้าให้หลวม เพื่อระบายความร้อนได้ไวขึ้น
- ใช้ผ้าชุบน้ำเย็น หรือน้ำแข็งประคบตามซอกคอ ตัว รักแร้ ขาหนีบ หน้าผาก เพื่อลดอุณหภูมิของร่างกายให้ต่ำลงอย่างรวดเร็วที่สุด
- หากยังมีสติให้ดื่มน้ำเปล่ามากๆ และรีบนำตัวส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด
การที่ต้องอยู่ในสภาวะอากาศร้อนเป็นเวลานาน อาจส่งกระทบต่อร่างกายได้ ดังนั้น ควรหมั่นสังเกตอาการของตัวเอง ถ้ามีอาการของโรคเกิดขึ้น ให้รีบเข้ามาอยู่ในที่ร่ม และปฐมพยาบาลเบื้องต้น ก่อนนำตัวส่งโรงพยาบาล อย่าปล่อยให้อาการหนักเพราะอาจเสียชีวิตได้
