โรคกรดไหลย้อนเป็นปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในปัจจุบัน ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยอย่างมาก จากสถิติพบว่าประชากรไทยจำนวนมากมีอาการของโรคนี้ และคนส่วนใหญ่ไม่รู้ว่ากรดไหลย้อนเกิดจากอะไร การทราบถึงพฤติกรรมที่เป็นสาเหตุของโรคจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในการป้องกันและรักษา ซึ่งเราสรุปพฤติกรรมเสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรคกรดไหลย้อนมาให้ที่นี่แล้ว
การรับประทานอาหารปริมาณมากเกินไปในมื้อเดียว
สาเหตุหลักของโรคกรดไหลย้อนเกิดจากการรับประทานอาหารปริมาณมากเกินไปในคราวเดียว เนื่องจากกระเพาะอาหารต้องทำงานหนักในการย่อยอาหาร ส่งผลให้มีการผลิตกรดในปริมาณมากขึ้น และเพิ่มแรงดันในกระเพาะอาหาร ทำให้หูรูดที่กั้นระหว่างกระเพาะอาหารและหลอดอาหารทำงานผิดปกติ ซึ่งแพทย์มักจะแนะนำให้ผู้ที่มีอาการของโรคกรดไหลย้อนแบ่งมื้ออาหารเป็นมื้อเล็ก ๆ วันละ 4-5 มื้อ แทนการรับประทานมื้อใหญ่เพียง 3 มื้อ เพื่อช่วยบรรเทาอาการของโรค
การนอนราบหลังรับประทานอาหารทันที
คนจำนวนมากมีพฤติกรรมเข้านอนทันทีหลังรับประทานอาหารเย็น ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของกรดไหลย้อน เพราะการอยู่ในท่านอนราบ แรงโน้มถ่วงไม่สามารถช่วยให้อาหารเคลื่อนที่ลงสู่กระเพาะอาหารได้ตามปกติ ควรรอเวลาอย่างน้อย 2-3 ชั่วโมงหลังรับประทานอาหารก่อนเข้านอน และอาจยกหัวเตียงให้สูงขึ้น 15-20 เซนติเมตร เพื่อให้อาหารเคลื่อนที่ลงสู่กระเพาะและระบบย่อยทำงานได้อย่างเต็มที่
การดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนและแอลกอฮอล์
เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนและแอลกอฮอล์มีผลต่อการคลายตัวของกล้ามเนื้อหูรูดหลอดอาหารส่วนล่าง ทำให้กรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นมาได้ง่าย โดยเฉพาะการดื่มกาแฟในตอนท้องว่าง หรือการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก ผู้ที่มีอาการกรดไหลย้อนควรหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มเหล่านี้โดยเด็ดขาด
การสวมเสื้อผ้าคับหรือรัดแน่นบริเวณเอว
อีกหนึ่งสาเหตุที่หลายคนไม่เคยรู้และมักมองข้ามไป คือกรดไหลย้อนเกิดจากการสวมเสื้อผ้าที่คับหรือรัดแน่นบริเวณเอว เพราะเสื้อผ้าที่รัดแน่นเกินไปจะทำให้แรงกดทับบริเวณช่องท้องเพิ่มขึ้น จึงเพิ่มแรงดันในกระเพาะอาหาร ส่งผลให้เกิดอาการกรดไหลย้อนได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะหลังรับประทานอาหาร ควรเลือกสวมใส่เสื้อผ้าที่หลวมสบาย ไม่รัดรูปจนเกินไปจะดีกว่า
ความเครียดและการพักผ่อนไม่เพียงพอ
ความเครียดและการนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอส่งผลต่อการทำงานของระบบย่อยอาหาร ทำให้กระเพาะอาหารผลิตกรดมากเกินปกติ และกล้ามเนื้อหูรูดหลอดอาหารทำงานผิดปกติ การจัดการความเครียด การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และการนอนหลับให้เพียงพอจึงมีความสำคัญในการป้องกันและควบคุมอาการของโรคได้เป็นอย่างดี
รู้แล้วว่ากรดไหลย้อนเกิดจากพฤติกรรมใดบ้าง อย่าลืมหันกลับมาสังเกตตัวเองและปรับพฤติกรรมให้เหมาะสม เพราะการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเหล่านี้จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคกรดไหลย้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากมีอาการรุนแรงหรือเรื้อรัง ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสมต่อไป